ฟาร์มทะเลตัวอย่างฯ

เกี่ยวกับเรา

ฟาร์มทะเลตัวอย่าง ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙

ประวัติความเป็นมา

         สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงทราบปัญหาสัตว์ทะเลธรรมชาติในน่านน้ำไทยลดน้อยลงมาก รวมทั้งพลังงานน้ำมันเชื้อเพลิงและปัจจัยอื่นๆ ที่ใช้ในการออกเรือไปจับสัตว์น้ำธรรมชาติในทะเลที่ห่างไกลมีต้นทุนที่สูงขึ้นมาก จนกระทั่งสัตว์น้ำที่จับได้ขายแล้วไม่คุ้มต้นทุน จึงทรงมีพระราชดำริที่จะแก้ไขปัญหา บรรเทาความเดือดร้อนของพสกนิกร

พระราชดำริ

         สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีพระราชดำริเมื่อวันที่ ๑๘ กรกฏาคม ๒๕๕๑ ณ พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ แก่นายสหัส บุญญาวิวัฒน์ ที่ปรึกษาสำนักพระราชวัง และนายจรัลธาดา กรรณสูต ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ว่า

      “ในอนาคตผลผลิตสัตว์ทะเลต่างๆ จากฟาร์มทะเลเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบผสมผสานที่ถูกสุขภาวะอนามัยแวดล้อมคืนสมดุลด้วย จะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกสำคัญทดแทนการออกเรือไปจับสัตว์น้ำในทะเลที่ห่างไกล”

        พร้อมทั้งทรงริเริ่มให้ดำเนินงานโครงการฟาร์มทะเลตัวอย่างแบบผสมผสานตามพระราชดำริ โดยพระราชทานที่ดินส่วนพระองค์ ซึ่งนางวาสนา เทพหัสดิน ณ อยุธยา น้อมเกล้าฯ ถวายที่ดินในพื้นที่นาเกลือริมทะเลบริเวณหลัก กม. ๑๕ หมู่ ๕ ตำบลบางแก้ว อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี จำนวน 82 ไร่ 2 งาน 50 ตารางวา เพื่อเป็นฟาร์มตัวอย่างให้ทั้งผู้จับสัตว์น้ำ ผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และผู้ที่สนใจทั่วไปได้ศึกษาเรียนรู้ ดูงาน แลกเปลี่ยนประสบการณ์ นำไปปรับใช้ให้ถูกต้องเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมท้องถิ่นของตนเองต่อไป




วัตถุประสงค์

          ๑.เพื่อพัฒนาฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริด้านการประมงและการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ตลอดจนเป็นการสร้างงานแก่ชุมชนในพื้นที่

          ๒.เพื่อเป็นฟาร์มทะเลตัวอย่างแบบไร้มลภาวะ (Zero Waste Farm) ที่มีการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบผสมผสานครบกลไกอาหารธรรมชาติและมีวงจรการใช้น้ำต่อเนื่องทั้งภายในและระหว่างฟาร์มย่อยทุกช่วงความเค็มของน้ำ ควบคู่กับการทำนาเกลือที่เป็นอาชีพดั้งเดิมในพื้นที่และพัฒนาต่อยอดเป็นการผลิตน้ำทะเลผง

          ๓.เพื่อศึกษาพัฒนาการจับสัตว์น้ำให้มีชีวิตอยู่รอดและทยอยจับได้อย่างต่อเนื่อง

          ๔.เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ ฝึกอบรม ศึกษาดูงาน และแลกเปลี่ยนประสบการณ์แก่เกษตรกร สถาบันการศึกษา หน่วยงานต่างๆ และผู้สนใจทั่วไป

แนวทางการดำเนินงาน

          ๑.การพัฒนาฟาร์มทะเลตัวอย่างในแผ่นดิน

              ๑.๑ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบไร้มลภาวะ (Zero Waste Farm) เป็นการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบผสมผสานที่มีการจัดการครบกลไกอาหารธรรมชาติและมีระบบน้ำแบบหมุนเวียนเชื่อมโยงทุกช่วงความเค็มน้ำเพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศวิทยาให้เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของสัตว์น้ำทุกช่วงความเค็มและทุกช่วงอายุ โดยไม่มีการทิ้งของเสียออกนอกฟาร์ม

             ๑.๒ โครงสร้างของฟาร์มเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบบไร้มลภาวะ มีระบบท่อน้ำเชื่อมโยงถึงกันทุกฟาร์มย่อยเพื่อให้มี การหมุนเวียนของน้ำระหว่างน้ำจืดและน้ำทะเลอย่างสมดุลและเหมาะสมกับการดำรงชีวิตของสัตว์น้ำแต่ละช่วงชีวิต โดยสามารถปรับความเค็มของน้ำได้ตั้งแต่ 5 ส่วนในพันจนถึงมากกว่า 170 ส่วนในพัน จึงสามารถเลี้ยงได้ทั้งสัตว์สองน้ำและสัตว์ทะเล ส่วนพื้นที่ตามคันบ่อเลี้ยงสัตว์น้ำมีการปลูกพืชคลุมดิน เช่น ผักเบี้ย ตะไคร้หอม และพืชยืนต้นทนเค็มที่หายาก เช่น มะพร้าวน้ำหอม มะพร้าวสีทอง มะแพร้ว มะม่วงหาวมะนาวโห่ กระทิง ในฟาร์มยังคงสภาพผืนป่าชายเลนเพื่อเป็นแหล่งเลี้ยงตัวของสัตว์น้ำวัยอ่อนและทรัพยากรมีชีวิตอื่นๆ

            ๑.๓ เพิ่มมูลค่าของเสียจากฟาร์มย่อยโดยนำมาใช้เป็นอาหารเลี้ยงไรน้ำเค็ม น้ำความเค็มสูงจากการเลี้ยงไรน้ำเค็มจะส่งต่อไปยังแปลงสาธิตการทำนาเกลือและพัฒนาต่อยอดไปสู่การทำน้ำทะเลธรรมชาติแบบผงที่สะดวกต่อการนำไปใช้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำหรือสาหร่ายในที่ห่างไกลจากทะเล ตลอดจนได้ผลผลิตข้างเคียงจากการทำนาเกลืออีกหลายชนิด เช่น ดอกเกลือ ดีเกลือ เกลือจืด เป็นต้น ในกระบวนการสุดท้ายของการทำนาเกลือจะได้ดินขี้แดดนาเกลือ สำหรับนำไปเป็นปุ๋ยเพาะปลูกต้นไม้ต่อไป และตัวไรน้ำเค็มเองสามารถจำหน่ายและใช้เป็นอาหารของสัตว์น้ำภายในฟาร์ม น้ำในบ่อเลี้ยงจากฟาร์มย่อยที่อุดมด้วยแร่ธาตุสารอาหารสามารถผันไปเลี้ยงสาหร่ายทะเลในคลองย่อยก่อนหมุนเวียนกลับมาใช้ใหม่ ทั้งนี้สาหร่ายทะเลสามารถจำหน่ายเป็นอาหารสุขภาพที่มีราคาแพงได้อีกด้วย